Орналасқан жері:  Батыс Қазақстан облысы, Қазталов ауданы,  Қарасу ауылының оңтүстік - шығыс бағытында 10 км жерде орналасқан.

Зерттелуі: 2009 - 2010 жылдары Д.Марыксиннің жетекшілігімен жүргізілген археологиялық барлау жұмыстары нәтижесінде Қазталов ауданының Қарасу ауылына жақын жерден орта ғасыр кезеңіне жататын тағы бір елді мекеннің орны табылып, оған «Жалпақтал қалашығы» деген атау берілді. Қазіргі уақытта, қалашықтың кестелі картасы құрастырылып, қазба жұмысы жүргізілуде. Барлық археологиялық, этнографиялық материалдар және табылған бұйымдар ғылыми айналымға енгізілді. Үш нысанның орны ашылды. Соның ішінде біреуінен, күйдірілген  кірпіштен тұрғызылған белгілері бар құрылыс орны анықталып, алынған материалдар өңдеуге және ғылыми тұрғыдан талдауға алынды.

2010 - 2013 жылдары осы жерде Мәскеулік және Қазандық мамандардың қатысуымен қазба жұмыстары өткізілді. Үш тұрғын үйлер, екі сағана зерттелді, қаланың толық топографиялық түсірмесі, сонымен қатар 3D форматында түсірме өткізілді. Қазба жұмыстарында ойлы-қырлы және сызықтық оюлары бар қыш-құмыра қызыл балшықты кермикасының 4000 үзінділері табылды (бір ғана үзіндісі жабыстырылған керамикадан). Сонымен қатар бір бөлігінде жөндеулері бар 3135 жануар сүйектерінің қаңқасы, оның 1582 жылы  анықталған, яғни 50,4% табылды.Көбісі  ірі қара малдың, қой мен ешкінің, түйе мен иттің сүйектері.Жабайы жануарлардан қабан. Ерекше мүддені тиындар көрсетеді, олардың арасында ең ежелгі күміс тиыны ХІІІ ғ. даталанған. Сағаналарды құрған кезде сол уақыт үшін тән шаршы формасы түріндегі күйдірілген кірпіштерін кең қолданғаны анықталды. Зерттеулер жалғастыруда.

Қысқаша анықтамасы:  ХІІІ - ХІV ғасырларға жататын қалалардың бірі. Қаланың құрал - саймандық түсірмесі оның көлемі 68 га жететінін көрсетті. Қаланың орталық бөлігінде биіктігі 2м  және диаметрі 50 м-ге дейін жететін бірнеше белестер, басқа бөліктерде, кіші көлемде бірнеше белестер байқалады.

Қаланың орталық бөлігінің қазба жұмыстары өткізілді, көбінесе 10х10 м көлемімен барлау қазба жұмыстары өткен болатын, сол қазба жұмыстары мәдени қабаттың бар екенін көрсетті. Өзі үй сияқты өңделмеген кірпіштен орындалған құрылыс табылды.  М.Н.Сдыков «Средневековые города бассейна реки Урал» кітабы, Орал, 2014.

Аңыз әңгіме:  14 ғасырда Алаша, Бөгей деген қопада қалмақтар мекендеген. Соңынан бұл жерді, Шыңғысханның немересі Бату хан кері қайтарып алған» дейді ауыл ақсақалдары.

Зерттеу жүргізген ғалым туралы ақпарат: Марыксин Денис Валерьевич тарих және археология орталығының ғылыми қызметкері. Батыс Қазақстандағы ортағасырлық ескерткіштерді зерттеумен 10 жылдан аса уақыт айналысады. Мокринск І, Қарауылтөбе, Лебедевка VІІІ және басқа да комплекстерінің қазба  жұмыстарына жетекшілік етті. Оның жетекшілігімен барлау (экспедиция) орталығы ашылып, «Жалпақтал» қалашығын зерттеу жұмыстары басталды. Жайық, Сарайшық, Отырар қалашықтарының қазба жұмыстарына қатысты. 50-ден астам ғылыми жұмыстардың авторы.